ในสภาวะปกติ ระบบโซลาร์เซลล์จะผลิตไฟฟ้ากระแสตรง (DC) แรงดันสูง (High Voltage) จากแผงบนหลังคา ส่งลงมาเปลี่ยนเป็นไฟฟ้ากระแสสลับที่ Inverter ในตัวบ้าน

เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น ไฟไหม้ หรือต้องการซ่อมบำรุง เรามักจะทำการตัดไฟที่ Inverter ซึ่งการกระทำนี้ "ตัดไฟที่เข้าสู่ตัวบ้านเท่านั้น" แต่ตราบใดที่พระอาทิตย์ยังส่องแสง แผงโซลาร์บนหลังคายังคงผลิตไฟฟ้าแรงดันสูงค้างอยู่ในสายไฟบนหลังคาตลอดเวลา

ความเสี่ยง: แรงดันไฟฟ้า DC ที่สูงถึง 600-1000 โวลต์ที่ค้างอยู่นี้ เปรียบเสมือนกับดักอันตราย ทำให้นักผจญเพลิงไม่สามารถฉีดน้ำ หรือขึ้นไปปฏิบัติงานบนหลังคาได้ เพราะเสี่ยงต่อการถูกไฟดูดรุนแรง

 

 

เพื่อแก้ปัญหานี้ จึงต้องมีระบบ Rapid Shutdown (RSD) หรือระบบหยุดทำงานฉุกเฉิน

อธิบายให้เข้าใจง่ายที่สุด มันคือ "เบรกเกอร์อัจฉริยะที่ติดตั้งอยู่ใต้แผงโซลาร์เซลล์บนหลังคา" เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน หรือมีการกดปุ่มหยุดระบบ (Emergency Stop) ที่ติดตั้งไว้ในจุดที่เข้าถึงง่าย อุปกรณ์ตัวนี้จะสั่งการให้ตัดกระแสไฟฟ้าตั้งแต่ระดับแผงทันที ภายในเวลาไม่กี่วินาที แรงดันไฟฟ้าบนหลังคาจะลดลงเหลือในระดับที่ปลอดภัย (ตามมาตรฐานสากล) ทำให้นักดับเพลิงสามารถเข้าปฏิบัติงานได้อย่างมั่นใจ

 

ไม่ใช่แค่ "ควรมี" แต่เป็น "ต้องมี" ตามมาตรฐาน วสท.
 

ความปลอดภัยนี้ไม่ใช่เรื่องที่เจ้าของบ้านจะเลือกหรือไม่เลือกก็ได้ เพราะปัจจุบัน วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) ได้ออกกำหนดมาตรฐาน (วสท. 022013-25) ระบุชัดเจนว่า ระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์บนหลังคา ต้องติดตั้งอุปกรณ์ Rapid Shutdown

หากระบบของคุณไม่มีอุปกรณ์นี้ จะถือว่าไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานความปลอดภัย และส่งผลให้การไฟฟ้าฯ (กฟน. หรือ กฟภ.) ปฏิเสธการตรวจรับงาน ทำให้ไม่สามารถขนานไฟเข้าระบบได้

 

สรุป: ลงทุนเพื่อความอุ่นใจ

สำหรับผู้ที่กำลังวางแผนติดตั้งระบบโซล่าเซลล์ ควรพิจารณาติดตั้ง Rapid Shutdown เพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้กับระบบและเป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัย